arsa sahibinin yüklenici şirket temsilcisini vekaletten azlettiği * günü inşaatın projesine aykırı yapıldığından bahisle idarece düzenlenen yapı tatil tutanağı ile mühürlendiği, *tarihinde eldeki davanın açıldığı ve * günü davanın kabul edilerek yüklenici şirkete inşaatın tamamlanması ve tadilat projesinin hazırlanıp onaylattırılması konusunda yetki verildiği, 07.02.2011 tarihinde davalı arsa sahibince ikinci kez inşaatın yasal hale getirilmesi hk (Yargıtay K)

Eser sözleşmelerinde yüklenicinin işi ayıplı ifası halinde ayıbın giderilmesi bedeline hükmedildiği takdirde eserde ayrıca değer kaybı oluşacağı kabul edilemeyeceğinden ayıbın giderilmesi bedeli ile birlikte ayrıca değer kaybı adı altında *tlye hükmedilmesi doğru olmamış, kararın bu yönden de davalı yüklenici lehine bozulması gerekirken temyiz incelemesinde bu husus zuhulen gözden kaçırıldığından Dairemizin bozma ilamına ayrı bir bent halinde eklenmesi suretiyle kararın bu yönden de bozulması gerekmiş olması hk (Yargıtay K)

ihale makamı, işçi ücretlerinin ödenip ödenmediğini kontrol etmek durumundadır. Yapılacak olan kontrol ya da işçinin başvurusu üzerine ödenmeyen ücretlerin bulunduğunun tespit edilmesi hâlinde, belli şartlarla ihale makamının sorumluluğu söz konusu olur. İhale makamının yapmış olduğu ilan üzerine işçilerin başvuruda bulunmamış olmaları, kamu kurumunun anılan madde kapsamındaki sorumluluğunu ortadan kaldırmaz

Geçici kabul yapılmış ancak bir takım eksiklikler belirlenmiş ve bu eksiklikler zamanında tamamlanmamış ise eksik işlerin bedeli üzerinden sözleşmedeki gecikme cezası oranının uygulanması

Sözleşmenin ekleri arasında teknik şartname sayılmış olup sözleşmenin ekleri tarafları bağladığı gibi mahkemece de resen dikkate alınmalıdır. Teknik şartnamede imalatta kullanılacak malzemenin temini için idare tarafından ocak yeri gösterilmeyeceği, yüklenicinin her türlü malzemenin temin edeceği yeri dikkate alarak teklif vereceği hükmü bulunduğundan, yüklenicinin kırmataş nakline yönelik isteminin reddi

Geçici kabul eksikliklerinin giderilmesi için verilen sürenin bittiği tarih ile yüklenicinin işleri tamamlayamayacağına dair dilekçe tarihi arasındaki süre için gecikme cezası hesaplanması hatalıdır

Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca birim fiyatlar yılın tamamında geçerli olmak üzere saptandığından, birim fiyatlara ayrıca endeks ilavesi yapılamayacağı

İhtar süresi sözleşmenin feshedilemeyeceği süre olup gecikme cezası istenebilecek süre de bununla sınırlıdır. Buradan hareketle mahkemece 10 gün yerine 28 gün üzerinden gecikme tazminatına hükmedilmiş olması usul ve yasaya aykırıdır.

Süre uzatımının hatalı verildiği gerekçesiyle gecikme cezası kesilemez. İdarenin süre yönünden bir zararı var ise bu konuda yetkili elemanlarına rücu etmek hakkı saklıdır.

Yüklenicinin gecikme cezasından sorumlu tutulabilmesi için gecikmenin tamamen kendi kusurundan kaynaklanması gerekir.

Kendi edimini ifa etmeyen taraf diğer tarafın edimini ifa etmesini bekleyemeyeceği kuralı gereğince hakediş zamanında ödenmemiş ise gecikme cezası talep edilemez.

Gecikme cezası tahakkuk ettirilebilmesi için ihtar zorunluluğu olduğundan, gecikme cezası kesilecek tarihin başlangıcı ihtarnamenin çekildiği tarihtir.

Sözleşmedeki protesto çekmeye gerek kalmaksızın gecikme cezası kesilebileceği hükmü karşısında ve iş sahibi gecikme cezası miktarınca ödemeden kaçındığından, ihtirazi kayıt ileri sürmeksizin teslim alma nedeniyle ifaya ekli cezanın düştüğünü kabul etmek mümkün değildir.

Gecikme cezasının istenebilmesi için sözleşmede açıkça kararlaştırılmış olmadıkça, gecikmiş ifanın çekincesiz olarak kabul edilmemesi gerekir. Ancak idare malın teslimi üzerine mal bedelini cezai şart alacağı kadar eksik ödemekle, ihtirazi kaydı dermeyan etmiş sayılır.

Geçici kabul tutanağında cezai şart isteme hakkının saklı tutulduğuna dair bir beyan yoksa, cezai şart isteme hakkı düşer.

Feshedilen sözleşmede gecikme cezasının on günlük ihtar süresinden fazlası için uygulanamayacağı.

Sözleşme konusu iş hiç teslim edilmemiş ve bu nedenle sözleşme feshedilmiş ise kesilebilecek cezanın sözleşmede belirlenen ihtar süresiyle sınırlı olduğu.

Yapım işlerinde gecikme cezasının gecikilen her takvim günü için kesilmesi gerekir.

Kısmi kabul öngörülmeyen bir sözleşmede, teslim tarihi ve miktarının sözleşmenin ifası sırasında idarece belirlendiği ve yüklenicinin bu doğrultuda edimini ifa ettiği, sorunsuz teslim edilen yahut teslimi henüz istenmeyen mal bedellerini de kapsayacak şekilde gecikme cezası uygulanmasının hakkaniyete aykırı olduğu.

Kamu ihalelerinde, kural olarak, sözleşme imzalanana kadarki süreçte ortaya çıkan uyuşmazlıkların görülme yeri idari yargı, sözleşme imzalandıktan sonra ortaya çıkan uyuşmazlıkların görülme yeri ise adli yargıdır.

Gecikme cezası oranı yazı ve rakamla farklı olarak yazılmış ise yazılı metne itibar edilmesi gerekir. İdari şartname sözleşme tasarısından önce olduğundan idari şartnamedeki yazılı ifadeye göre ceza uygulanmalıdır.

Sözleşmenin bir maddesinin yorumu yapılırken sözleşme metninde yer alan söz ve deyimlerin muğlak ve müphem olması hâlinde sözleşmenin bütünü göz önünde tutulmalı ve sözleşme metninin lafzından ziyade tarafların gerçek ve farazi iradeleri araştırılarak sonuca gidilmelidir.

SGK yazısına göre yüklenicinin sözleşme kapsamında bir adet heykeltıraşı iş yerinde bulundurmadığı sabit olduğundan, sözleşmede öngörülen teknik personel cezasının kesilmesi gerekir.

Geçici hakedişler avans niteliğinde olduğundan yapılan ödeme ya da ara hakedişten kesinti yapılmamış olması idare aleyhine yorumlanamaz. Teknik eleman bulundurmama cezasının daha önceki ara hakedişlerden kesilmemiş olması, idarenin ceza kesintisinden zımnen vazgeçtiği sonucunu doğurmaz

Geçici hakedişler avans niteliğinde olduğundan yapılan ödeme ya da ara hakedişten kesinti yapılmamış olması idare aleyhine yorumlanamaz. Teknik eleman bulundurmama cezasının daha önceki ara hakedişlerden kesilmemiş olması, idarenin ceza kesintisinden zımnen vazgeçtiği sonucunu doğurmaz.

SGK yazısına göre yüklenicinin sözleşme kapsamında bir adet heykeltıraşı iş yerinde bulundurmadığı sabit olduğundan, sözleşmede öngörülen teknik personel cezasının kesilmesi gerekir.

Kesin teminat mektubu iadelerinde, taraflar arasında imzalanan sözleşmenin kesin teminat mektubunun iadesine ilişkin şartların dikkate alınması gerektiği, bu şartların varlığı halinde kesin teminatın iade edilmesi gerektiği.

Tasfiye kesin hesabının mahkemece yapılması da kesin hesabın yapılması anlamına geleceğinden, teminat haricinde hakedişlerden yapılan geçici kabul kesintilerinin de iade edilmesi gerektiği.

Geçici kabulden sonra yüklenicinin bakım sorumluluğunun başladığı, yüklenicinin kusuru dışında ortaya çıkan sorunların bakım sorumluluğu kapsamında olmadığı.

Gizli ayıplardan kaynaklı olarak eserin yıkılıp yeniden yapılması gerekiyorsa, gizli ayıbın ortaya çıktığı piyasa şartlarıyla bedelin bulunması gerekmekte olup, bu tarihten sonraki bir dönem dikkate alınarak rayiç belirlenemeyeceği.

Zaman aşımı hak düşürücü süre olup, zamanaşımı süresinden dolayı hak talebinin mümkün olamayacağı.

Taraflar kendi menfaatlerini koruyabilmek, alınan bilirkişi raporundan tatmin olmamaları halinde olayın tam olarak aydınlanmasını sağlamak ve doğru ve adil kararın verilmesi için uzman görüşü alıp, mahkemeye ibraz edebilirler. Mahkeme özellikle özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda, tarafın sunduğu uzman görüşünün dava konusuyla ilgili olması halinde mutlaka dikkate almak ve değerlendirmek zorundadır.

All risk sigortanın geçici kabulden sonraki dönemi kapsayıp kapsamayacağı, genişletilmiş bakım devresi teminatı ile arasındaki farklar, geçici kabulden sonra ortaya çıkan sel felaketinden dolayı sigorta şirketinin all risk kapsamında tazminat ödeyeceği, karşı oyla birlikte kabul edilmiş.

Yapım işlerinde, eser sözleşmelerinde, eksik iş ile ayıplı imalatlar arasında fark olduğu, ayıplı imalatların da açık veya gizli olması durumuna göre gerçekleştirilecek işlemin farklı olacağı, gizli ayıplarda eserdeki ayıbın öğrenilmesinden sonra ihbar yükümlülüğünün başlayacağı.

Yapım işlerinde geçici kabul yapıldıktan sonra da, yüklenicinin sorumluluğu devam etmekte olup, fırtınada çatının hasar görmesi ve bunun giderilmesi amacıyla yükleniciye bildirimde bulunulmasında ve yüklenicinin giderim için adım atmaması sebebiyle, onarımların idarece yüklenici nam ve hesabına yapılmasında sakınca olmadığı, ancak eksiklikler giderilinceye kadar geçecek sürede kesilecek cezanın sözleşme bedeli üzerinden hesaplanmasının mümkün olmadığı.

Yüklenicinin teminat süresince bakım ve onarım sorumluluğunun bulunduğu, teminat süresince eserin bakımını yapmak, kusur ve aksaklıklarını gidermek durumunda bulunduğu, teminat süresi bitimine kadar yüklenicinin bakım ve onarım görevini yerine getirmemesinden kaynaklı sorunlardan sorumlu olacağı.

Kesin hesap raporundan sonra kesin teminat mektuplarının bankasına iade edilmesi gerekmekte olup, idarece bu işlemin zamanında yapılmamasından dolayı yüklenicinin ödediği komisyon bedeli ve masraflarının ödenmesi gerektiği.

Yüklenicinin dayandığı Olur (genelge-iç yazışma) taraflarca sözleşme eki olarak kararlaştırılmadığından bu Olur’un uyuşmazlığın çözümünde esas alınması mümkün değildir.

Sözleşmede açıkça atıf yapılmadığı, yani akdi bir dayanağı olmadığı sürece sözleşme eki olmayan belgeler uyuşmazlığın çözümünde esas alınamaz.

Birim fiyat tarifleri sözleşmenin ekleri arasında sayılmış, bu nedenle sözleşme hükmü niteliğini almıştır. Sözleşme ilişkisinden doğan uyuşmazlıklarda tarafların hak ve borçları sözleşme ve eklerine göre belirlenir.

Sözleşmenin ekleri arasında sayılmayan Yapım İşleri Genel Şartnamesi'nin hükme esas alınamayacağı.

Uyuşmazlıkların sözleşme ve eklerine göre çözülmesi zorunlu olduğundan sözleşme eki olmayan analizlere dayanarak müteahhitlik kârı ve genel giderler talep edilemez.

Sözleşme eki olarak kabul edilen Hizmet İşleri Genel Şartnamesinde yer alan hüküm iptal edilmiş olmakla birlikte taraflar arasında özel hukuk sözleşmesi imzalanmış olup, ilgili hüküm artık idari bir düzenleyici işlem formundan çıkıp, sözleşmenin bir hükmü hâline gelmiştir. Dolayısıyla sözleşmenin bir normu hâline gelen ilgili hüküm taraflar arasında uygulanmaya devam edilecektir.

Adi ortaklıklarda, iş ortaklıklarında, ortaklardan bir tanesinin tek başına taraf ehliyeti olmadığından, taraf ehliyetine ilişkin konunun mahkemece re'sen dikkate alınması gerektiği, ortakların tamamı tarafından davanın açılması gerektiği.

Asgari ücretlerde meydana gelen artışların yüksek olması ve bu sebeple sözleşmenin ifasının imkansızlaştığı iddiası ile aşırı ifa güçlüğü kapsamında bunun değerlendirilmesi davasına yönelik olarak, asgari ücret artışlarının aşırı ifa güçlüğü kapsamında olmadığı.

Sözleşmeyi sürelere uygun olarak feshetmeyen idarenin kusurlu olduğu ve bundan dolayı yeni yapılacak ihale ile feshedilen sözleşme arasındaki farkın zarar kapsamında talep edilemeyeceği.

Teknik şartnamede, restorasyonu yapılan binada çimento takviyeli harç kullanılacağı belirtildiği halde idarece yayınlanan iç genelgede çimentolu harç kullanılmaması istenmiştir. Bu durum iş değişikliği anlamına gelip, çimentosuz harç için yeni birim fiyat yapılması gerekir.

Kamu ihale sözleşmeleri kanununa göre imza edilen sözleşmelerin feshedilebilmesi için mevzuatlarda öngörülmüş olan ihtar süresine riayet edilmesi gerekmektedir. Bu süreye uyulmadan yapılan ihtarların ve bağlı olarak sözleşmenin feshi işlemlerinin geçerli olmadığı.

İdarelerce hakedişlerin geç ödenmesinden dolayı yüklenicilerin mağduriyetleri ortaya çıkmakla, yüklenicilerin bu kapsamda idarelerden geç ödenen hakedişler için cezai şart talep edebilmesinin mümkün olmadığı, bu yönde bir sözleşme düzenlemesi olmadığı.

İhale sürecine yönelik olarak gerçekleştirilen iş ve işlemler idari mahiyette olup, ihalenin bitler veya kitler tarafından yapılmış olmasının, ihale sürecine yönelik davanın görülme merciini değiştirmeyeceği, bu davaların idari yargıda görülmesi gerektiği.