Yeni yönetmelik kapsamında yapım ihalelerinde hangi yapılara sığınak zorunluluğu getiriyor?

 

Resmi Gazete’de yayımlanan değişikliğe göre artık birçok yeni yapıda sığınak inşa edilmesi zorunlu olacak. Yönetmelik kapsamında şu yapılar için sığınak şartı getirildi:

  • Bağımsız bölüm sayısı 10’dan fazla olan konutlar
  • Yatak sayısı 50’den fazla olan yurt, koğuş, otel ve tüm konaklama tesisleri
  • Yatak sayısı 25’ten fazla olan yaşlı, engelli, çocuk bakımevleri ve yataklı sağlık tesisleri
  • Emsal hesabına konu alanı 2 bin metrekareyi aşan tüm imalat ve sanayi tesisleri
  • Emsal hesabına dahil alanı 1000 metrekare ve üzeri olan tüm kamu binaları
  • 5 bin kişi ve üzeri kapasitedeki stadyumlar ve spor alanları (seyirci kapasitesinin en az yüzde 3’ü kadar sığınak)

Eğitim yapıları için sığınakların tavanının en az 20 cm, duvarlarının en az 30 cm betonarme olması zorunlu hale getirildi.

Kamu binaları ve sağlık tesislerinde ek güvenlik şartları

Yeni yönetmelik, özellikle kamu binaları ve kritik hizmet yapıları için ek yükümlülükler getiriyor:

  • En az 24 saat enerji sağlayacak jeneratör zorunluluğu
  • Uydu telefonu altyapısı ve/veya acil durum Wi-Fi noktası kurulması
  • 100 m² üzeri sığınaklarda 2,30 m² mutfak nişi, lavabo ve elektrikli pişirme alanı
  • İlkyardım dolabı, yangın söndürme cihazları, bataryalı LED aydınlatma, sabit telefon ve radyo bulundurma zorunluluğu

Metro tünelleri artık 'genel sığınak' vasfında olacak

 

Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, mevcut metro tünellerinin, olağanüstü durumlarda yaklaşık 1 milyon 374 bin kişiye acil barınma imkanı sağlayabilecek kapasitede olduğunu açıkladı.

Türkiye genelinde:

  • 687 kilometre metro tüneli bulunuyor.
  • Bu tüneller, olağanüstü durumlarda yaklaşık 1 milyon 374 bin kişiye sığınma kapasitesi sunabiliyor.
  • Sadece İstanbul’da 500 kilometreyi aşkın metro tüneli mevcut.

Millet bahçelerinde ve alışveriş merkezlerinde yer altı sığınakları

  • Yüzölçümü 15 bin m²’den büyük millet bahçelerinde, alanın yüzde 3’ü kadar yer altı genel sığınak zorunlu olacak.
  • Alışveriş merkezleri ve ticari otoparkların bodrum katlarındaki otoparklar, sığınak vasfında yapılacak.
  • Mevcut AVM ve otoparklar 31 Aralık 2028’e kadar uygun hale getirilecek.

Türkiye’de kaç yeni bina var? TÜİK’in 2023–2025 verileri
Yönetmeliğin uygulanacağı yapı sayısını anlamak için TÜİK’in Yapı Kullanma İzin Belgesi verileri önem taşıyor. Bu belge, kullanıma hazır hale gelmiş yeni binaları ifade ediyor.

2023 yılı

  • Bina sayısı: 92 bin 917
  • Daire sayısı: 544 bin 952

2024 yılı

  • Bina sayısı: 105 bin 741
  • Daire sayısı: 640 bin 779

2025 yılının ilk iki çeyreği

  • I. çeyrek bina sayısı: 23 bin 201
  • II. çeyrek bina sayısı: 20 bin 135
  • Toplam: 43 bin 336 bina
  • I. çeyrek daire sayısı: 149 bin 346
  • II. çeyrek daire sayısı: 130 bin 152
  • Toplam: 279 bin 498 daire

Bu veriler, son 3 yılda Türkiye’de 240 binden fazla yeni binanın tamamlandığını ve milyonlarca kişinin yaşadığı konut stoğunun önemli bir kısmının yeni yönetmeliğin kapsamına girebileceğini gösteriyor.

Sığınakların kayıt ve denetim süreci değişti

Yeni düzenlemeye göre:

  • Tüm sığınaklara ait ruhsatlar Valilikler ve AFAD’a bildirilecek.
  • Mevcut sığınakların 1 yıl içinde denetlenmesi zorunlu.
  • Sığınakların bakımından ve acil kullanıma hazır tutulmasından bina yöneticileri sorumlu olacak.