Yapım İhalesinde Geçici Kabul
İnşaatı meydana getiren yüklenici sözleşmede inşaatın teslimi için belirlenen sürenin dolmasıyla birlikte ilk aşamada YİGŞve Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmelik gereği idareye yazılı olarak geçici kabul başvurusunda bulunur. Yazılı başvuru tarihinden itibaren en geç on gün içinde yapı denetim görevlisi tarafından meydana getirilen inşaat ön incelemeye alınır.
YİGŞ ne göre ön inceleme esnasında yüklenici veya yükleniciyi temsil eden kişiler hazır bulunabilir. Ancak yüklenici veya yükleniciyi temsil eden kişilerin hazır bulunması zorunlu değildir. Yapı denetim görevlisinin ön incelemeyi tek başına yapması halinde bu durum tutanakta belirtilir.
Ön inceleme sonucunda yapı denetim görevlisi inşaatın sözleşmeye uygun ve eksiksiz yapıldığını tespit eder Geçici Kabul Teklif Belgesi” düzenler ve ilgili makama gönderir. İlgili makam tarafından “Geçici Kabul Komisyonu” oluşturulur.
YİGŞ sine göre yapı denetim görevlisi yaptığı ön incelemede inşaatın teslime uygun olmadığı kanaatine varırsa, uygun olmamasının sebepleri ve hangi süre içerisinde uygun hale getirilebileceğine ilişkin düşüncelerini idareye üç gün içerisinde yazılı şekilde iletir. Geçici kabul komisyonun kurulabilmesi için inşaatın tam, eksiksiz ve YİGŞ ne göre “…yapılan işin kusurlu ve eksik kısımlarının bedelleri toplamının işin sözleşme bedelinin % 5’inden fazla olmamasına bağlıdır.” İnşaata bulunan kusur ve eksiklikler sözleşme bedelinin % 5’inden az ancak idareye teslim edilemeyecek ve idarenin kullanımına engel olacak düzeydeyse yine geçici kabul komisyonu kurulmaz. Her iki durumda da iş sahibi olan idare YİGŞ hükmüne göre inşaatı teslim almaktan kaçınma hakkına sahiptir
YİGŞ de inşaata bulunan eksikliklerin ve kusurların giderilebilmesi için KİSK uyarınca yükleniciye, sebeplerinin de belirtildiği en az on gün süreli ihtarname gönderilir. İnşaatın kararlaştırılan tarihte teslim edilememiş olması sebebiyle sözleşmede belirtilen oran üzerinden gecikme cezası uygulanır. Verilen sürenin sonunda inşaat ihale dokümanına uygun bir hale getirilmez ise başkaca bir bildirim de bulunmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilerek sözleşme idare tarafından feshedilebilir.
belirtilen teslime engel durumların bulunmaması halinde YİGŞ hükmüne göre Geçici Kabul Komisyonu kurulur. Geçici Kabul Komisyonu’nun kuruluşu, görevleri ve kararları Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği’nde düzenlenmiştir. Kurulan komisyon inşaatın sözleşme ve eklerine uygun bir şekilde yapılıp yapılmadığını yüklenici veya yükleniciyi temsil eden kişiler ile birlikte inceler.
Komisyon YİGŞ hükmüne göre yapılan inceleme sonucunda inşaatın kabule uygun olmadığı kanaatine varırsa geçici kabul işlemi yapılamaz. Komisyon eksiklik ve ayıpların tespitini tutanakta belirterek idareye iletir. KİSK hükmü burada da uygulama alanı bulur. KİSK m. 20/1,a’ya göre verilen süre içerisinde yüklenici inşaatı teslime uygun hale getirmezse sözleşmede belirtilen oran üzerinden gecikme cezası uygulanır. Yükleniciye ayıbın ve eksikliğini giderilmesi için ihale komisyonu tarafından süre verilmesi zorunludur.
Geçici kabul tarihi, verilen bu sürenin sonuna kadar ertelenmiş olur. Bu süre zarfında idare, masrafları yükleniciye ait olmak üzere inşaatı üçüncü bir kişiye yaptıramaz. Ancak verilen süre sonuna kadar ertelenen geçici kabul tarihi otuz günü aşarsa idare, masrafları yükleniciye ait olmak üzere inşaatı kendisi yapabileceği gibi üçüncü bir kişiye yaptırabilir
Gecikme cezası eksik ve ayıplar giderilene kadar uygulanmaya devam eder. Verilen sürenin sonunda, yüklenicinin hazırda bulunup bulunmadığına bakılmaksızın inşaatın son hali idare tarafından görevlendirilen teknik elemanların düzenlediği bir tutanakla tespit edilir.
Komisyon tarafından yapılan incelemede inşaatın geçici kabulüne engel bir eksiklik veya ayıbın bulunmaması halinde YİGŞ Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliğine göre “Geçici Kabul Tutanağı” düzenlenir.
Komisyonun düzenlediği tutanak komisyon üyeleri ile birlikte yüklenici veya vekili tarafından imzalanır. Çağrı yapılmasına rağmen yüklenici veya vekilinin katılmaması halinde bu durum tutanakta belirtilir. Geçici kabul olarak görülen tarih, inşaatın geçici kabule uygun bir şeklinde tamamlandığı tarihtir. Geçici kabul tutanağının geçerli olabilmesi için idare veya idarenin yetkilendirdiği kişiler tarafından onaylanmış olması gerekir.
YİGŞ göre komisyon, inşaatın geçici kabul işlemini yapmakta tereddüt etmesi halinde, sözleşmede belirtilmemiş olsa bile masrafları yükleniciye ait olmak üzere gerekli araştırmaların yapılmasını isteyebilir. İnşaatın idareye teslimine engel olmayacak düzeyde olan, yani geçici kabulünde sakınca görülmeyen hallerde, yüklenicinin hakedişinden veya teminatından belirlenecek nefaset bedeli kesilerek geçici kabul işlemi yapılabilir. Nefaset bedeli yukarıda anlatılan % 5 oranına dâhil edilmez. Eksikliklerin neler olduğu geçici kabul tutanağında belirtilir. Yüklenici nefaset kesintisi yapılmasını kabul etmezse verilen süre içerisinde eksik ve ayıpları gidermekle yükümlüdür.
Meydana getirilen inşaatın kısım kısım teslimi hususunda anlaşma olması halinde, Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliğine göre, tamamlanan ve teslim edilen her bir kısım için geçici kabul işlemi yapılır. Geçici kabul işleminin yapılması inşaatın tamamlanıp idare tarafından teslim alındığını ifade etmekle birlikte yüklenicinin inşaattaki ayıplardan doğan sorumluluğuna ortadan kaldırmaz.
Meydana getirilen inşaatın süresinden önce bitimi halinde geçici kabulün yapılabilmesi için sözleşmede belirlenen sürenin dolması beklenmez. YİGŞ ve Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği hükümlerinde belirtildiği üzere idare geçici kabul sürecini başlatır.